PROGRAMMA'S
Philip Glass; Songs & Poems, Tissues & Issues
Altviolist Esther Apituley speelt samen met pianist Jeroen van Veen en percussionist Tatiana Koleva Philip Glass; Songs & Poems, Tissues & Issues, een theaterconcert dat verder gaat dan muziek alleen. Gedichten (lees: Issues in de titel) van onder anderen, Don Duyns, Pepijn Lanen en Esther Apituley worden met de composities van Philip Glass, een ingenieus lichtplan en associatieve beelden vervlochten. Tekst, licht en beeld deinen mee op de muziek of contrasteren er juist mee. Zo boren de muzikanten een diepere laag aan; op toegankelijke wijze laten ze het publiek de muziek van Glass in steeds veranderende sferen beleven.
Het concert bevat ook een wereldpremière: voor het eerst is Glass te horen op altviool! De componist gaf Apituley persoonlijk toestemming om Songs & Poems (oorspronkelijk geschreven voor cello) te arrangeren voor dit instrument.
Coproductie met Scapino Ballet Rotterdam
DE SPRONG VAN NIJINSKY
“Iedereen is op zoek naar een diep menselijk verlangen naar onvoorwaardelijke bevestiging van zijn bestaan” Nijinsky
De Sprong van Nijinsky is een theatraal dansconcert gebaseerd op het leven van de wereldberoemde danser Vaslav Nijinsky. We transformeren de Nijinsky jaren van het begin van de 20ste eeuw met dans en muziek naar de tijd van nu. Met rap, hiphop, rauwe punkteksten van Ko van den Bosch, geïnspireerd op de dagboeken van Nijinsky en de opwindende funk en pop ritmes van componist Chiel Meijering.
We zien een virtuoze danser (Scapino balletdanser Mischa van Leeuwen), die op jonge leeftijd schizofreen werd en niet meer in het openbaar wil dansen. Zijn vrouw Romola spoort hem aan om toch nog één keer te dansen, voor publiek. Vanwege zijn schizofrenie trekt Vaslav zich terug en leeft in zijn eigen wereld. Maar hij blijft dansen, in zijn eigen kamer, want zijn lichaam is het enige in het leven wat hem houvast geeft.
Deze multidisciplinaire voorstelling is een pleidooi voor het loslaten van de werkelijkheid, en durven te zweven in een andere wereld.
De Sprong van Nijinsky is een voorstelling niet alleen over een danser met een ongekend talent, maar ook over hoe het is om te leven en te creëren beïnvloed door psychoses, waarin er geen onderscheid is tussen fantasie en werkelijkheid.
De cast bestaat uit een indrukwekkende groep multitalenten; Mischa van Leeuwen (danser Scapino Ballet Rotterdam); Victor Lange (acteur, muzikant, speelde in Beethoven Lost in Silence); Gary “Duimelot” Gravenbeek (danser, vocalist, acteur); Paul Medeiros (eerste violist) en artistiek leider Esther Apituley (altviolist, spel). Artistiek concept: Esther Apituley /Regie: Titus Tiel Groenestege/ Tekst: Ko van den Bosch/Compositie: Chiel Meijering /Visual Design: Karl Klomp /Techniek: Rik van der Veen, Djan Wong Kun Hing, Mathisse Coornaert /Zakelijke leiding: Tamara Keasberry /Publiciteit: Bureau tamtam /Verkoop: De Zee Theaterproducties
Deze productie is tot stand gekomen dankzij financiële ondersteuning van: Fonds Podiumkunsten, Amsterdams Fonds voor de Kunst, Prins Bernhard Cultuurfonds, Fonds 21, BNG Cultuurfonds, NORMA, Gravin van Bylandt Stichting.
Recensie NRC:●●●●
Recensie Theaterkrant
https://lc.nl/cultuur/Getergde-waanzin-Nijinsky-knap-verbeeld-28334672.html
In Beethoven Lost in Silence, worstelen musici, acteurs en bewegers met de vraag wat het betekent als je je gehoor kwijtraakt. Bevrijdt het de muziek of beklemt het de omgang met anderen? Raak je de wereld kwijt, of kun je juist de wereld iets nieuws en ongedachts geven?
LECTURE CONCERTS
Dit programma is een concert dat verder gaat dan alleen luisteren. Het is een combinatie van musiceren en vertellen over mijn ervaringen in de muziek. Met name over de diepere zin van mijn liefde voor de muziek en mijn instrument de altviool. Maar ook wil ik de luisteraar op scherp stellen, uitdagen om actief mee te luisteren. Door de verbeelding en de fantasie te prikkelen.
Muziek is abstract, maar welke beelden komen naar boven als je er naar luistert? Wat is interpretatie precies, waar kies je voor en waarom? Waar zit de onzichtbare laag in de muziek? Hoe belangrijk is die ene noot en waarom? Heeft de componist altijd gelijk?Allemaal vragen die ik op een luchtige manier aan de kaak stel enwat kan leiden tot een interessant gesprek.
Repertoire Lecture/Performance Concert :
delen uit de viool Bach Sonates en de cello Bach Suites.
stukken uit de solo sonate van Hindemith, Vieuxtemps
improvisatie
De improvisatie is een reflectie van een kunstwerk op de locatie, een reflectie van een beeld - of zelfs van iemand uit het publiek.
DUO RECITAL - ESTHER APITULEY, ALTVIOOL & ANNE VEINBERG, PIANIST
Van de typische melancholische lijnen van de altviool tot het lichtvoetige ritmische samenspel met de piano. Aan de hand van de muziek van drie vrouwelijke en drie mannelijke componisten worden de muzikale verschillen tussen de sexes duidelijk gemaakt.
Tijdens kleine interacties met het publiek zal Esther haar ervaringen delen. Altijd al willen weten of een altviool mannelijk of vrouwelijk is? Na afloop van dit fraaie en afwisselende concert heeft u het antwoord!
VIVALDI CODE ROOD
In Vivaldi Code Rood komt de muziek van Vivaldi tot leven. De kern is zijn populairste stuk De vier jaargetijden. Maar jaargetijden zijn tegenwoordig niet meer wat ze geweest zijn. De muziek van Vivaldi - live uitgevoerd door drie musici - wordt gecombineerd met twee moderne weervrouwen, die een weg zoeken in deze onzekere tijden. Ko van den Bosch schrijft de teksten voor deze twee actrices en regisseert de voorstelling. Esther Apituley is initiatiefnemer en artistiek leider. Maurice Horsthuis arrangeert en schrijft de composities voor deze muziektheater voorstelling.
Er wordt gespeeld met het klimaat, de verandering van hoge en lage druk, van regen en zonneschijn, van bliksem en ondraaglijke hitte. Zoals het weer, zoals ons humeur, zoals het leven. Niet doorsnee, maar extreem.
‘De wereld van klassieke muziek heeft een traditie, is geschoold en serieus. Musici worden geacht precies te spelen wat de componist heeft opgeschreven. Binnen de lijntjes. Een groter contrast met de absurd humoristische teksten van Ko van den Bosch kun je je niet voorstellen. Voor mij een uitdaging om met zijn gedachtengoed aan het werk te gaan. Ik zoek altijd naar contrast en wil graag grenzen verleggen. Samen met Ko wil ik de ruwheid en de humor integreren met een traditionele discipline. Uitdagender kan bijna niet.’, aldus Esther Apituley.
Vivaldi Code Rood is geschreven voor twee actrices, de twee weervrouwen, drie musici, een lokaal jeugdorkest en een koor. Beide weervrouwen zijn gevangen in het format van “de weervrouw”, maar door hun weersvoorspellingen sijpelt wat hen echt bezighoudt; de een trekt zich de grote geo-politieke sores aan, terwijl de ander reageert op wat haar persoonlijk overkomt. Dus het persoonlijke tegenover het globale. Beiden worden geformuleerd in termen van het weer.
Deze voorstelling werpt een nieuwe blik op de componist Vivaldi, en reflecteert op onze tijd. Maurice Horsthuis, componist en altviolist, begrijpt hoeveel kleuren en techniek een strijkinstrument in zich heeft. Horsthuis is bij uitstek een componist die op een speelse manier met Vivaldi kan omgaan. Lichtvoetig, geestig en ook ontroerend. Hij gebruikt thema’s uit o.a. De Vier Jaargetijden en maakt daar nieuwe composities van om het passend te maken voor het theater.
cast: Annelinde Bruijs (actrice) Charlie Chan Dagelet (actrice) Ko van den Bosch (toneeltekst en regie), Maurice Horsthuis (compositie en arrangementen), Nederlandse top-musici waaronder Esther Apituley (altviool), Jacomien Rozemond(viool), Renée Bekkers (accordeon) Jurjen de Roest (contrabas). Club Guy & Roni begeleiden de choreografiëen van de twee actrices en de bewegingsfrases van de muzikanten, het jeugdorkest en koor.
Het lichtplan van Vivaldi Code Rood (doorklikken)
BACH & BLEEKWATER
In Bach & Bleekwater ontmoeten twee dames elkaar bij toeval: een altvioliste (Esther Apituley) en een Schoonmaakster (actrice Leny Breederveld, bekend van Theatergroep Carver en Orkater).
Door een planningsfout van het theater staan ze beiden op het podium. De een om een concert te geven, de ander om schoon te maken. Beide zijn onverzettelijk en gaan door met datgene waarvoor zij zijn ingehuurd: muziek maken en schoonmaken.
Ze raken met elkaar in gesprek en de schoonmaakster breekt open door de gespeelde muziek. Waar haar verbeelding aanvankelijk niet verder ging dan “Tilt u de muziek even op, dan kan ik er wel onderdoor dweilen. Ik heb er geen last van”, komt ze gedurende de avond in de ban van alle vergezichten en gevoelens die de muziek bij haar oproept. Zo ontstaat een spannende interactie tussen Esther, het publiek en de schoonmaakster.
Artistiek team
- Ko van den Bosch - toneeltekst/dramaturgie
- Gienke Deuten - eindregie
- Bob Zimmerman - compositie/arrangementen
- Eilidh Martin - cello
- Lisa Jacobs - viool
- Tijmen Huisingha - viool
- Hermine Deurlo - mondharmonica
- Frans van der Hoeven - elektrisch/bas
- Anne Veinberg - pianist
- Arnold Marinissen - slagwerk
- Leny Breederveld - actrice
- Esther Apituley - altvioliste en spreekstalmeester.
- Met medewerking van: het Haarlems Klein Koor
VIOLA BIG BAND - O.L.V. ESTHER APITULEY
Negen bijzondere Nederlandse altviolisten laten de klank van de altviool in optima forma gelden. Een nieuw geluid! Nog nooit vertoond en gehoord. De Viola Big Band laat een rijkdom aan klanken de revue passeren en u zult verrast zijn wat het met u doet.
'...Het kijken en luisteren naar dit ensemble is een zeldzaam opwindende ervaring. Een enerverende theatrale manier van muziek maken, die ons oor en oog behaagt en vervoert en soms in een niet onaangename verwarring brengt. En dan hebben we het nog niet eens over hun ongekende virtuositeit, humor en smeltende muzikaliteit...'
Violisten:
- Frank Brakke
- Bernadette Verhagen
- Ernst Grapperhaus
- Francien Schatborn
- Ruben Sanderse
- Mieke Honingh
- Rogier van de Tak
- Vera van der Bie
Componisten, onder meer
- J.S. Bach- Brandenburg Concert nr. 6,
- D. Popper - Requiem,
- M. Horsthuis - Stacca!,
- G. Rossini - De Barbier van Sevilla
MUZIKALE LEZINGEN: 'HOREN, ZIEN & ZIJN' - MET ESTHER APITULEY & STINE JENSEN
'Wat zegt mijn smaak over wie ik ben? Wat voor emoties roepen kunst en muziek bij mij op?' Aan de hand van deze en soortgelijke vragen kijken altviolist Esther Apituley met toonaangevende wetenschappers naar diverse kunstwerken.
Tijdens 'Horen, Zien en Zijn' gaat Stine Jensen in op de relatie tussen identiteit, kunst en de manier waarop wij naar kunst kijken. Esther Apituley brengt verschillende muziekstukken ten gehore om deze zoektocht kracht bij te zetten.
Met de beroemde neuroloog Dick Swaab en filosofe Stine Jensen gaf Esther muzikale lezingen in musea en universiteiten. Zoals in het Stedelijk Museum van Amsterdam en Teylers Museum in Haarlem.
Muzikale lezing
- Stine Jensen, filosoof
- Esther Apituley